Mars’a Gitmek Ne Kadar Sürer?
2003’ de Mars Dünya’ya son 60.000 yılın en yakın geçişini gerçekleştirdi, Hubble Uzay Teleskobu da bu fırsatı değerlendirdi ve bu güzel kareyi yakaladı. Bu geçiş sırasında Mars Dünya’ya “yalnızca” 55.757.930 km. uzaklıktaydı. Peki kırmızı gezegene yolculuk yapmak istesek seyahatimiz ne kadar sürer? Asında cevap birçok farklı ayrıntıya bağlı. İsterseniz birkaç önemli noktayı aşağıda inceleyelim.
Mars Ne Kadar Uzaklıkta?
Mars yolculuğunun ne kadar süreceğini bilmek için ilk olarak 2 gezegen arasındaki uzaklığı belirlememiz gerekiyor. Mars Güneş’e en yakın 4., Dünya’ya en yakın 2. Gezegendir. (Venüs Dünya’ya en yakın gezegendir.) Ancak iki gezegen arasındaki uzaklık Güneş etrafındaki yolculukları boyunca sürekli değişir.
Teoriye göre iki gezegenin birbirine en yakın olduğu zaman; Mars'ın Güneş'e en yakın, Dünya'nın ise Güneş'e en uzak olduğu vakittir. İlk okunuşta kulağa gizemli filmlerin, karışık bulmacaları gibi geliyor olabilir. Ancak bu zamanlama iki gezegenin arasındaki uzaklığı 54,6 Milyon Kilometreye kadar düşürüyor. Ama bu teori kaydedilen tarih boyunca hiç gerçekleşmemiştir. 2003’ de ölçülen en yakın mesafe ise yaklaşık 56 Milyon kilometredir.
İki gezegenin birbirine en uzak olduğu zaman dilimi ise, ikisinin de Güneş’ e en uzak olduğu zaman olarak belirlenmiştir. Yani bu zaman diliminde Dünya Güneş’in bir tarafında, Mars ise diğer tarafında yer almaktadır. Bu konumları esnasında iki gezegen arasındaki uzaklık yaklaşık 401 Milyon kilometreye çıkmaktadır. Güneş etrafındaki turları boyunca iki gezegen arasındaki ortalama uzaklık ise yaklaşık 225 Milyon kilometredir.
Işık Hızına Çıkabilseydik?!
Işık yaklaşık olarak saniyede 299,792 km. hızla seyahat eder. Eğer bilim kurgu filmlerinde bahsedildiği gibi ışık hızına çıkan uzay araçlarımız olsaydı;
- Mars’ın Dünya’ya en yakın olduğu esnada yolculuğumuz 187 saniye,
- Mars’ın Dünya’ya en uzak olduğu esnada yolculuğumuz 1342 saniye,
- Mars’ın Dünya ile ortalama uzaklığı hesaplandığında yolculuğumuz 751 saniye sürecekti.
Ancak gelin görün ki hayaller ışık hızına ulaşmak, hayatlar; rüyalarda buluşalım.
Bugüne Kadar Üretilen En Hızlı Uzay Aracı
Dünya’dan fırlatılan en hızlı uzay aracı, 2006’da NASA’nın “Yeni Ufuklar” isimli görevinde kullanılmış ve 2015’te Plüton’a ulaşmıştı. Ocak 2006’da Dünya’dan ayrılan insansız uzay aracı saatte 58000 km. hızla yol almaktaydı. Eğer bu hızla hareket eden bir araç Mars’a direkt yolculuk gerçekleştirirse;
- İki gezegenin en yakın olduğu esnada yolculuk 41 gün
- En uzak oldukları esnada yolculuk 289 gün
- Ortalama uzaklığa göre hesaplandığında yolculuk 162 gün sürecektir.
Ancak Evdeki Hesap Çarşıya Uymuyor…
Elbette ki bu hesaplamalar yapılırken göz ardı edilen en büyük problem; araçların Dünya’dan Mars'a düz bir çizgi üzerinde seyahat edeceğinin ön görülmesidir. Örneğin 2 gezegenin birbirine en uzak olduğu anda gerçekleşecek bir uzay yolculuğunda Güneş hemen yolumuzun üzerinde bizi bekliyor olacak ve böyle bir durumda yanmadan etrafından dolaşmak gerekecek. Ki konu Türk Milleti olduğunda en uzak mesafeyi kimsenin tercih etmeyeceği kesin.
Ancak yolculuk en yakın geçiş hesap edilerek planlandığında da işler biraz karışık. Yukarıda yaptığımız basit hesaplar iki gezegenin kendi yörüngelerinde aynı noktalarda durduğunun göz önüne alınmasına dayanıyordu. Ancak gerçekte iki gezegen Güneş etrafında kendilerine ait yörüngelerde sürekli hareket etmektedirler. Bu yüzden mühendisler Mars'a uzay aracı fırlatmak için ideal yörünge noktasının ne zaman olacağını hesaplamak zorundadırlar. Bu durumda olaya sadece uzaklık değil, kullanılacak yakıt miktarı da dahil olmaktadır. Tıpkı hareket eden bir cisme ok atmak ya da ateş etmek gibi, Mars'ın uzay aracının ulaştığı esnada nerede bulunacağını önceden hesaplamaları gerekir. Bunun yanında uçarken sahip oldukları hızla Mars'a ya da yörüngesine giriş yapamayacakları için ne zaman yavaşlamaya başlamaları gerektiği de bir başka hesap konusudur.
Bu yolculuğun ne kadar zaman alacağı aynı zamanda ateşleme ve roket teknolojisinin ne durumda olacağıyla da yakından alakalıdır. NASA’nın Goddard Uzay Uçuşları Merkezi’ne göre ideal bir uzaklıkta gerçekleşecek Mars yolcuğu kabaca 9 ay sürecektir.
Ancak Kaliforniya Üniversitesinden Profesör Craig C. Patten’in bu konudaki yorumu şöyle: “Dünya'nın Güneş etrafındaki bir tam turu 1 Yıl sürerken, Mars Güneş etrafındaki turunu yaklaşık 2 yılda tamamlamaktadır. Bu yüzden Mars'a giderken takip edilecek olan eliptik yolun uzunluğu; Dünya'nın Güneş etrafındaki yörüngesinden daha uzun, Mars'ın Güneş etrafındaki yörüngesinden daha kısa olacaktır. Bu uzaklık göz önüne alındığında yolculuk yaklaşık 1 Buçuk yıl sürecektir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta; yolculuğunuz sona erdiğinde Mars'ın sizin vardığınız yerde olup olmayacağıdır. İdeal yola çıkış ise Mars’la Dünya'nın aynı çizgi üzerinde olduğu anda olacaktır ki bu da 26 ayda bir gerçekleşmektedir. Bu yüzden Mars'a 26 ayda bir tek yolculuk hakkınız olacaktır. Yolculuğun kısa sürmesi için daha fazla yakıt kullanılabilir, ancak günümüz teknolojisi buna çok sıcak yaklaşmıyor.”
Ne Varsa NASA'da Var!
Gelişen teknoloji Mars yolculuğunu kısaltmaya yardımcı olabilir. NASA’ nın yeni sistemi “Uzay Fırlatma Sistemi” orijinal kısaltmasıyla; SLS insanları ve gerekli malzemeleri “Kızıl Gezegene” fırlatmak için kullanılacak. SLS inşa edildi ve testleri tamamlandı. 2019 da ilk uçuşunu gerçekleştirmesi planlanıyor. Yeni nesil bir sistem olacak SLS'nin boyutları eski tip uzay mekiklerine oranla çok daha büyük.
NASA bilim adamlarının ışık hızı ve lazer teknolojisiyle 3 günde Mars'a ulaşmak üzerine şimdilik uçuk ve ütopik, gelecek için ise çok uzakta görünen fikir ve hayalleri var, ancak bu konuya hiç girmiyoruz.
Önceki Yolculuklar Ne Kadar Sürdü?
Aslında baştan beri hakkında dünyanın yazısını yazdığımız ve aklınızı oldukça karıştırdığımız sorumuzun cevabı burada yatıyor. Bundan önce Mars'a gönderilen insansız uzay araçları ne kadar sürede ulaştılar? İşte size listesi;
- Mariner 4, 1964’te Mars'a inmeden yakınından geçti. Yolculuğu 228 gün sürdü.
- Mariner 6, 1969’da yine Mars'ın yakınından geçti ve yolculuğu 155 gün sürdü.
- Mariner 7, 1969’da aynı şekilde bir yolculukla 128 günde Mars'a ulaştı.
- Mariner 9, Mars'ın yörüngesine oturan ilk araç 1971’de 168 günde ulaştı.
- Viking 1, 1975’te Mars’a iniş yapan ilk ABD aracı toplam 304 günde yolculuğunu tamamladı.
- Viking 2, 1975’ de Mars'a iniş yaptı ve yolculuğu 333 gün sürdü.
- Mars Global Surveyor, 1996’da 308 günde Mars’a ulaştı.
- Mars Pathfinder, 1996’da 212 günde Mars'a ulaştı.
- Mars Odyssey, 2001’de 200 günde Mars'a ulaştı.
- Mars Express, 2003’ de 201 günde Mars'a ulaştı ve yörüngesine oturdu.
- Mars Reconnaissance, 2005’ de 210 günde Mars'a ulaştı ve yörüngeye oturdu.
- Mars Science Laboratory, Mars'ın en güzel fotoğraflarını çeken meşhur robot “Curiosity” nin de içerisinde olduğu araç toplam 254 günde Mars'a ulaştı.
Curiosity'nin çektiği video ve fotoğraflardan birkaçı:
Şimdiye kadar gönderilen araçların tamamı da küçük çaplı, insansız uzay araçlarıydı. Ancak önümüzdeki 10 yıl içerisinde Mars'a insanlı uzay araçlarının gönderilmesi planlandı ve hayata geçirildi. Hafif çapta uzay araçlarının Mars'a ortalama varış süreleri ortalama yaklaşık 200 gün civarında. Ancak çok daha büyük çaplı insanlı uzay araçlarının Mars'a nasıl ve ne kadar sürede ulaşacağını da önümüzdeki günlerde göreceğimiz kesin.
Mars'a gitmek ne kadar sürer? Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.
https://www.youtube.com/watch?v=K8O7_pY8Q0k&t=145s bağlantısındaki esere dayalı olarak.